Logo
Contact
spacer
spacer
spacer
twitter
spacer
Cafeïnebommen
- In sommige frisdrank wordt extra cafeïne gestopt.  Het nieuwe suikervrije Pepsi Kick bevat net zoveel cafeïne als een energiedrank.
- Er zijn zelfs speciale kauwgums, pastilles en bruistabletten met cafeïne. De meeste zijn niet in Nederland te koop. Wel hier verkrijgbaar: Xtreme energy van Napoleon. Vijf snoepjes staan gelijk aan één kop koffie.
- Energy Shot. Geconcentreerde vorm van energiedrank. Piepkleine flesjes (6cc), met net zoveel cafeïne als in een blikje energiedrank.
- Ook chocolade(melk), thee en cola bevatten cafeïne.
Stuit de opmars van energiedrank
06-02-2013
Kassa Magazine Jongeren zijn dol op energiedrankjes zoals Red Bull, Monster of een Power Booster. Maar in plaats van energie zorgen deze power drinks vaak voor misselijkheid, slaapstoornissen en hartkloppingen. De industrie en de overheid nemen het probleem niet serieus genoeg.

OPINIE

De omzet van energiedranken, ook wel power drinks genoemd, stijgt in Nederland. Ruim een kwart van de scholieren op de basisschool drinkt geregeld een energiedrankje, zo blijkt uit recent onderzoek van verslavingsinstituut Trimbos. Op 13-jarige leeftijd drinkt zes van de tien kinderen het. Tegelijk verschijnen er ook steeds meer alarmerende berichten in de media over het gebruik van energiedrankjes. Zo doet de Amerikaanse overheid onderzoek naar dertien sterfgevallen die in verband worden gebracht met het merk 5-hour Energy.
Maar ook dichter bij huis gaat het mis, hoewel we dat opmerkelijk genoeg niet in de kranten terugvinden. In Nederland kreeg het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum in 2011 maar liefst 23 meldingen van mogelijke vergiftigingen door energiedranken, waarvan zes over jongeren, zo laat een woordvoerder Kassa magazine desgevraagd weten. Ook in 2010 en 2009 waren er dit soort meldingen (respectievelijk twee en acht). Veelgehoorde klachten daarbij waren misselijkheid, onrust, gejaagd gevoel, slaapstoornissen en hartkloppingen.

Dubbele boodschap
Wat zit er nou precies in zo’n energiedrankje? Veel suiker en veel cafeïne is de basis. Een blikje van 250 ml bevat zo’n 80 gram cafeïne, vergelijkbaar met een kop koffie. Soms zit er ook guarana in, een stof die zelf ook nog eens cafeïne bevat. En – net als in frisdrank – zit in energiedrank veel suiker: tot soms wel 20 tot 25 suikerklontjes per liter, 5 à 6 in een blikje dus. Ook bevat energiedrank vaak taurine, een stof waarvan nog onbekend is wat de effecten op een kind zijn.
Over wat die combinatie van grondstoffen doet, vertellen de slogans van de verschillende merken: ‘Red Bull geeft je vleugels’ en ‘Bullit maakt je scherper, alerter en geeft je meer energie’. Feitelijk klopt daar weinig van. De helft van de jongeren merkt niets van het zogenoemde stimulerende effect, blijkt uit recent onderzoek van het Voedingscentrum. Tweederde van de jongeren krijgt daarentegen te maken met de nadelige effecten van het drinken van energiedrankjes, zoals moeilijk kunnen slapen of rusteloosheid. Andere bijwerkingen die het Voedingscentrum noemt zijn trillen, prikkelbaarheid, hyperactiviteit, rusteloosheid, duizeligheid en hartkloppingen. Niet echt iets om jongeren aan te bevelen, zou je denken. Maar hoe luidt het advies van het Voedingscentrum? Geen energiedrank onder de 13 jaar en niet meer dan één blikje per dag. Waarom niet helemaal ontraden? Woordvoerder Patricia Schutte: ‘We maken op dit moment nog een rondje langs het kennisveld om na te gaan of een verdere aanscherping van het advies gewenst is. Maar dat verwacht ik niet.’
Daarmee blijft de voorlichting die de overheid bij monde van het Voedingscentrum geeft, steken in een dubbele boodschap: energiedrank heeft tal van nare bijwerkingen maar één blikje per dag kan geen kwaad. Daar zal een grenzenopzoekende jongere niet van schrikken.
In de Warenwet is vastgelegd dat dranken die meer dan 150 mg cafeïne per liter bevatten, dat moeten vermelden op het etiket, met daarbij de waarschuwing ‘hoog cafeïnegehalte’. Dat is in ieder geval wat. Maar het is de vraag of die waarschuwing niet verloren gaat tussen de kreten als ‘verbetert het prestatievermogen’ of ‘verhoogt de concentratie’.

Voor de bühne
Nieuwe Europese regels verplichten producenten vanaf 13 december 2014 om op het etiket te waarschuwen dat energiedrank niet is aanbevolen voor kinderen en vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven. Wat de bijwerkingen zijn en vanaf welke leeftijd het wel kan, weet je daarmee nog niet. De wet laat daarmee nog altijd ruimte voor onduidelijkheid en dubbele boodschappen.
Voor minister Schippers is hiermee evenwel de kous af, zo liet zij afgelopen zomer weten nadat Kamervragen werden gesteld over de gevaren van energiedrank. Extra aandringen op zelfregulering van de branche vindt Schippers met deze wetgeving niet nodig. Ze wijst daarbij ook op de code voor de etikettering en marketing van energiedranken die de branche zelf heeft opgesteld.
Vertrouwen op de sector die zijn geld verdient in de mierzoete stuiterdrank is naïef. Keer op keer zien we dat de levensmiddelenindustrie met eigen ‘maatregelen’ komt zodra een product in opspraak raakt en strengere regelgeving dreigt. Het resultaat is vrijwel altijd vooral voor de bühne. Zo valt er nu in de code te lezen dat frisdrankbedrijven geen marketingactiviteiten zullen ontwikkelen die zijn gericht op kinderen jonger dan 12 jaar. Dat klinkt mooi, maar het valt in de praktijk te bezien of dit gebeurt.
De industrie laat bovendien met de leeftijdsgrens van 12 jaar zien dat ze het probleem niet echt serieus nemen. Het lijkt nogal een loze maatregel; de grootste doelgroep zit immers op de middelbare scholen en dat weten de producenten als geen ander. Dat er weinig te verwachten is van de branche, maakt de noodzaak voor een heldere overheidsboodschap alleen maar groter. Net als op de verpakking van rookwaar (‘Roken is dodelijk’) zou een waarschuwing op de blikjes energiedrank (‘Energiedrank veroorzaakt hartkloppingen’) niet misstaan. Misschien dat daarmee de opmars van de stuiterdrank valt te keren.
Annemarie Geleijnse
spacer